Hai unha imaxe de
García Márquez que sempre me chamou a atención. Vina por primeira vez na
contraportada de “El otoño del patriarca”.
Está o escritor descalzo, sentado diante dunha mesa simple cunha máquina de
escribir e algúns papeis. Aparece abstraído, coa cabeza apoiada na man
esquerda, alleo ao seu contorno, tentando buscar a palabra xusta, a frase máis
axeitada, a metáfora definitiva. É a
perfecta descripción do narrador concentrado na construcción do seu propio
mundo. Esa foto foi tomada en Barcelona por
Rodrigo García en 1972. Xa publicara o seu libro principal, “Cien años de soledad”, xa era un
escritor coñecido, pero aínda non recibira o Premio Nobel, ainda non fora
declarado mestre da literatura e xenio universal.
Agora souben da súa
morte e sinto pena como se fose alguén próximo e familiar. É, con
diferencia, o escritor que máis admiro, pola súa escrita pero tamén polo seu
compromiso político e social, pola mirada limpa de home bó e pola súa
traxectoria coherente e exemplar, sempre ao lado dos pobres e desherdados. Sigo
a súa obra literaria desde os anos setenta, cando todos éramos felices e indocumentados. Houbo un tempo en que publicaba
artigos semanais nun xornal español, que eu gardaba nunha carpeta e relía con
veneración. Lín todos os seus libros ata o tramo final, cando a súa forza
creativa xa comenzaba a debilitarse.
Eu comecei a ler de
rapaz. Dona Carme, a miña mestra (cuñada de Avelino Pousa Antelo), é a culpable
da miña afección á literatura e, de xeito especial, á narrativa. Prestábame os
libros da súa biblioteca e así me internei nos mundos literarios de Mark Twain,
Julio Verne, Allan Poe, Pearl S. Buck e Mika Waltari. Cando comecei a
elexir eu mesmo as lecturas sentín predilección polos autores do boom
latinoamericano: Vargas Llosa, Rulfo, Onetti e Bryce Echenique
fixéronme vivir momentos extraordinarios cos seus textos. Hai escritores
españois polos que teño unha enorme
admiración (Delibes, Torrente Ballester, Rosa Montero, Marsé, Muñoz Molina e,
de xeito especial, Rafael Chirbes); entre os narradores galegos sinto gran aprecio por Carlos Casares, Suso de Toro e Manuel
Rivas. Houbo un tempo no que lín con moito interese aos autores do dirty realism americano (John Cheever,
Raymond Carver) e hai dous escritores portugueses aos que teño en grande estima
(Miguel Torga e Lobo Antunes).
Pero de todas as
lecturas a que máis me impactou, no seu momento, foi a de “Cien años de soledad”. O
universo de Macondo, a vida prodixiosa da familia Buendía coa sucesión
infinita de Arcadios, Aurelianos e Úrsulas, deixoume unha fonda pegada e
sentinme privilexiado por poder asistir a ese relato torrencial que nos axuda a
amar aínda máis a vida. Este home, que comezou como modesto reporteiro na súa
terra natal, soubo crear un mundo propio, enorme, maxestoso e vital como a súa
propia persoa. Foi un escritor xeneroso e entregado ao seu oficio que nos deixou
media ducia de libros que quedarán, para sempre, na historia da literatura
universal.
Eu tamén estou
agora descalzo, só e pensativo diante da mesa e do teclado, co mar do Orzán
iluminando a fiestra, agardando a a palabra necesaria, a frase precisa para
decir o que penso. Ben sei que nunca vou
escribir como García Márquez, pero quero, con esta breve crónica, deixar
constancia da miña profunda admiración por este home e da miña gratitude infinita
polo escritor que me permitiu vivir vidas tan distintas e distantes da miña e
que me axudou, así o creo, a ser mellor persoa.
Fermosisimo post, cheo de ternura, de fonda emoción. Moitas grazas por elo.
ResponderEliminarUnha aperta moi agarimosa.
http://intentadolo.blogspot.com.es/2014/04/agua-de-limon.html
Coincido co comentario do lector anterior, Pablo. Comparto os teus sentimentos e impresións sobre o home comprometido que foi G. Márquez, non hai mais que ler o seu discurso como receptor do Premio Nobel e, como non, sobre o grandísimo escritor que foi. Apertas. Luz
ResponderEliminar